‏3 ޔޫސުފުގެފާނުގެ އަޚުންގެ ގާތުގައި ރަސްގެފާނު މިފަދައިން އެއްސެވިއެވެ. ”ތިޔަބައިމީހުން ކައިބޮއި އުޅުމަށް ކުރާ މަސައްކަތަކީ ކޮބައިތަ؟“

އެބައިމީހުން ރަސްގެފާނަށް މިފަދައިން ޖަވާބު ދެއްވިއެވެ. ”އަޅުގަނޑުމެންނަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ކާބަފައިން ފަދައިން ކަންބަޅި ބަކަރި ހުއިހައްޕަމުން ގެންދާ ބަޔަކީމު. ‏4 އަޅުގަނޑުމެން މިރަށަށް މިއައީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ޖަނަވާރުތަކަށް ކާންދޭނޭ ވިނަ ކަންޢާނުން ލިބެން ނެތުމުން މި ރަށުގައި ދިރިއުޅުމަށްޓަކައި. އެ ރަށަށް ކުރިމަތިވެފައިވީ ތަދުމަޑުކަން ވަނީ އިންތިހާއަށް ގޮސްފަ. ވީމާ، އަޅުގަނޑުމެން ޖާސާންގައި ދިރިއުޅުމުގެ ހުއްދަ ދެއްވާ.“

‏5 އެ ހިނދު ރަސްގެފާނު ޔޫސުފުގެފާނަށް މިފަދައިން ދެންނެވިއެވެ. ”ތިބާގެ ބަފައިކަލުންނާއި އަޚުން، ތިބާގެ ގާތަށް އައި ހިނދު ‏6 އެބައިމީހުން މިޞްރުގައި ދިރިއުޅޭނޭ ތަނެއް ޚިޔާރު ކުރައްވައި އެބައިމީހުންނަށް ދެއްވުމަކީ ތިބާ ކުރަން ޖެހެނޭ ކަމެއް. އަދި މިޞްރުގެ އެންމެ ރަނގަޅު ހިސާބު ކަމުގައިވާ ޖާސާންގައި ދިރިއުޅުމަށް އެމީހުންނަށް ބިން ދީ. އަދި އޭގެތެރެއިން ހުއިހެއްޕުމުގެ މަސައްކަތަށް އެންމެ އެކަށޭނަ ފަރާތްތަކަށް އަހަރެންގެ ކަންބަޅިތަކާއި ނަޢަމްސޫފިތައް ބެލެހުއްޓުން ވެސް ޙަވާލުކުރޭ.“

‏7 އޭގެފަހުގައި ޔޫސުފުގެފާނު އެކަލޭގެފާނުގެ ބަފައިކަލުން، ޔަޢުޤޫބުގެފާނު މިޞްރުގެ ރަސްގެފާނަށް ތަޢާރަފް ކޮށްދެއްވިއެވެ. އަދި ޔަޢުޤޫބުގެފާނު މިޞްރުގެ ރަސްގެފާނަށް ބަރަކާތް ލެއްވުމަށް އެދި ދުޢާ ކުރެއްވިއެވެ.

‏8 އެއަށް ފަހު ފިރުޢައުނު ޔަޢުޤޫބުގެފާނުގެ އަރިހުން މިފަދައިން ސުވާލު ކުރެއްވިއެވެ. ”ތިބާގެ އުމުރުން ކިހާ ދުވަހެއް ވެއްޖެތަ؟“

‏9 ޔަޢުޤޫބުގެފާނު ފިރުޢައުނަށް މިފަދައިން ދެންނެވިއެވެ. ”އަހަރެންގެ އުމުރުން މިހާރު ސަތޭކަ ތިރީސް އަހަރު. އަހަރެންގެ މުޅި އުމުރު ހޭދަވެ ގޮސްފައި މިވަނީ އެއްތަނުން އަނެއްތަނަށް ދިއުމުގައި. އަހަރެންގެ ކާބަފައިން ފަދައިން އަހަރެންގެ އުމުރު ދިގެއް ނޫން. އެއީ އަހަރެންގެ ދިރިއުޅުން ވަނީ އެތައް ވޭނަކާއި ހިތާމައަކުން ފުރިފައި.“ ‏10 އެއަށް ފަހު، ޔަޢުޤޫބުގެފާނު ރަސްގެފާނަށް ބަރަކާތް ލެއްވުމަށް އެދި ދުޢާކުރެއްވުމަށް ފަހު އެތަނުން ވަޑައިގަތެވެ.

‏11 ރަސްގެފާނު އިރުޝާދު ދެއްވި ފަދައިން ޔޫސުފުގެފާނު، އެކަލޭގެފާނުގެ ބަފައިކަލުންނާއި އެންމެހާ އަޚުންނަށް މިޞްރުގެ އެންމެ ރަނގަޅު ހިސާބު ކަމުގައިވާ ރަޢަމްސީސްގެ ސަރަހައްދާއި ކައިރިން ބިން ދެއްވިއެވެ. ‏12 ހަމައެހެންމެ، ޔޫސުފުގެފާނު އެކަލޭގެފާނުގެ ބަފައިކަލުންނާއި އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ އަޚުންނަށާއި އަދި އެބައިމީހުންނާއި އެކުގައި ވީ އެންމެތަކުންނަށް ބޭނުންވާނޭ ކާބޯތަކެތި ވެސް ދެއްވިއެވެ.

‏13 މިޞްރަށް ދިމާވެފައިވީ ތަދުމަޑުކަން ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް ދިޔައީ ގޯސްވަމުންނެވެ. އަދި މުޅި ރަށުގައި ކާނޭ އެއްވެސް އެއްޗެއް ނެތެވެ. ވުމާއެކު ކަންޢާނުއާއި އަދި މިޞްރުގެ އަހުލުވެރިން ވަނީ ވަރަށް ނިކަމެތިވެފައެވެ. ‏14 މީސްތަކުން އެބައިމީހުން ގަތް ގޮވާމަށް އަގު އަދާ ކުރިއެވެ. ވުމާއެކު އެ ހުރިހާ ފައިސާއެއް ޔޫސުފުގެފާނު އެއްކުރައްވައި އެ ފައިސާތައް މިޞްރުގެ ރަސްގެފާނުގެ ގަނޑުވަރަށް ގެންދެވިއެވެ. ‏15 އެންމެފަހުން މިޞްރާއި ކަންޢާނުގެ މީހުންގެ އަތުގައި ވީ އެންމެހާ ފައިސާއެއް ހުސްވެ ދިޔައެވެ. ވުމާއެކު، އެބައިމީހުން ޔޫސުފުގެފާނުގެ އަރިހަށް ގޮސް މިފަދައިން ދެންނެވިއެވެ. ”އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކާނޭ އެއްޗެއް ދެއްވާ. އަޅުގަނޑުމެންގެ އަތުގައި ވީ އެންމެހާ ފައިސާއެއް ހުސްވެއްޖެ. އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކާނޭ އެއްޗެއް ނުލިބިއްޖެނަމަ، ކަލޭގެފާނުގެ ކުރިފުޅުމަތީ މިތަނުގައި އަޅުގަނޑުމެން މަރުވެދާނެ.“

‏16 ޔޫސުފުގެފާނު ޖަވާބުގައި މިފަދައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ”ތިޔަބައިމީހުންގެ އަތުގައި ފައިސާ ނެތްކަމުގައިވާނަމަ، ތިޔަބައިމީހުންގެ ޖަނަވާރުތައް އަހަރެންނަށް ދީ. އަދި އޭގެ ބަދަލުގައި ތިޔަބައިމީހުންނަށް އަހަރެން ކާނާ ދޭނަމު.“ ‏17 ވީމާ، މީސްތަކުން އެބައިމީހުންގެ ޖަނަވާރުތައް ޔޫސުފުގެފާނުގެ އަރިހަށް ގެނައެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު އެބައިމީހުންގެ އަސްތަކާއި، ކަންބަޅިތަކާއި، ބަކަރިތަކާއި، ނަޢަމްސޫފިތަކާއި އަދި ހިމާރުތައް ނެންގެވުމަށް ފަހު އެ ތަކެތީގެ ބަދަލުގައި އެ އަހަރު އެބައިމީހުންނަށް ކާނާ ދެއްވިއެވެ.

‏18 ޖެހިގެން އައި އަހަރު އެބައިމީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހަށް އައިސް މިފަދައިން ދެންނެވިއެވެ. ”އަޅުގަނޑުމެން އެއްވެސް ކަމެއް ކަލޭގެފާނަށް ވަންހަނާ ނުކުރަމު. އަޅުގަނޑުމެންގެ މިލްކުގައި ވީ ފައިސާ އާއި އަދި އެންމެހާ ޖަނަވާރުތައް ވެސް ވަނީ ކަލޭގެފާނުގެ އަތްޕުޅުގައި. އަޅުގަނޑުމެންގެ އަތުގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ހަށިގަނޑާއި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބިފައިވީ ބިން ފިޔަވައި އިތުރު އެއްވެސް އެއްޗެއް ނުމެނެތްމެ. ‏19 ކަލޭގެފާނުގެ ކުރިފުޅުމަތީގައި އަޅުގަނޑުމެންނާއި އަދި އަޅުގަނޑުމެންގެ ބިން ފަނާވެ ދާންވީ ކީއްވެގެންތޯ؟ އަޅުގަނޑުމެންނާއި އަޅުގަނޑުމެންގެ ބިން ބައްލަވައިގެންނެވުމަށް ފަހު، އޭގެބަދަލުގައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކާނޭ އެއްޗެއް ދެއްވާ. އަދި އަޅުގަނޑުމެންގެ ބިމާއި އެކު އަޅުގަނޑުމެން ފިރުޢައުނުގެ އަޅުންގެ ގޮތުގައި ވާނަމު. އަޅުގަނޑުމެންނަށް މުޑުވައް ކުރާނެ އޮއްކޮޅެއް ދެއްވާ. އޭރުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ބިންތައް ހިކިވެ، ވީރާނާ ނުވާނެމެ.“

‏20 މިޞްރުގައިވާ އެންމެހާ ބިންތައް ރަސްގެފާނަށްޓަކައި ޔޫސުފުގެފާނު ބައްލަވައިގަތެވެ. ތަދުމަޑުކަން އިންތިހާގައި ވުމުގެ ސަބަބުން މިޞްރުގެ ކޮންމެ މީހަކަށް ލިބިފައިވީ ބިން ޔޫސުފުގެފާނަށް ވިއްކާލެއްވުމަށް މަޖުބޫރުވިއެވެ. އެގޮތުން އެ ހުރިހާ ބިމަކީ ރަސްގެފާނުގެ ބިން ކަމުގައި ވިއެވެ. ‏21 އަދި މިޞްރުގެ އެންމެހާ މީސްތަކުންނީ ފިރުޢައުނުގެ އަޅުން ކަމުގައި ޔޫސުފުގެފާނު ހަމަޖެއްސެވިއެވެ. ‏22 ހަމައެކަނި އެކަލޭގެފާނު ބައްލަވައި ނުގަންނަވާ ބިންތަކަކީ ފާދިރީންގެ މިލްކުވެގެންވީ ބިންތަކެވެ. އެހެނީ އެ ފާދިރީން އެމީހުންގެ ބިންތައް ވިއްކާލާކަށެއް ބޭނުމެއް ނުވެއެވެ. އެހެނީ ރަސްގެފާނު އެބައިމީހުންނަށް އުޖޫރަ ދެއްވައެވެ. ވީމާ، އެބައިމީހުންގެ އަތުގައި ކާބޯތަކެތި ގަންނާނެ ފައިސާ ހުރެއެވެ.

‏23 ޔޫސުފުގެފާނު މީސްތަކުންނަށް މިފަދައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ”އަހަރެން ތިޔަބައިމީހުންނާއި ތިޔަބައިމީހުންގެ ބިންތައް ގަނެ ރަސްގެފާނަށް ވެދުން ކޮށްފީމު. ވީމާ، ތިޔަބައިމީހުންގެ ބިންތަކުގައި ގޮވާން ކުރުމަށްޓަކައި މުޑުވައް ކުރާނޭ އޮއްތައް އަހަރެން ދޭނަން. ‏24 އެ ދަނޑުތަކުން ގޮވާން ކަނޑާ ހިނދު އޭގެ ފަސްބައިކުޅަ އެއްބައި ރަސްގެފާނަށް ދޭންޖެހޭނެ. އަނެއް ފަސްބައިކުޅަ ހަތަރުބައި ތިޔަބައިމީހުން ނަގާ. އެއިން ތިޔަބައިމީހުން ގޮވާން އިންދުމަށާއި އަދި ތިޔަބައިމީހުންނާއި ތިޔަބައިމީހުންގެ އާއިލާ ތަކާއި ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުޑަކުދިން ކެއުމަށް ބޭނުން ކުރޭ.“

‏25 އެ މީސްތަކުން މިފަދައިން ބުންޏެވެ. ”ކަލޭގެފާނު އަޅުގަނޑުމެންގެ ފުރާނަ ސަލާމަތް ކުރައްވައިފި. ހަމައެހެންމެ ރަސްގެފާނުގެ އަޅުންގެ ގޮތުގައި އަޅުގަނޑުމެން ވުމުން އުފާވަމު.“

‏26 ވީމާ، މިޞްރުގައި ޔޫސުފުގެފާނު ޤާނޫނެއް ހެއްދެވިއެވެ. އެ ޤާނޫނު މިއަދާއި ހަމައަށް ވެސް ދެމިގެންވެއެވެ. އެއީ އެ ޤައުމުގައިވާ އެންމެހާ ތަކެތީގެ ފަސްބައިކުޅަ އެއްބަޔަކީ ރަސްގެފާނަށް މިލްކުވެގެންވާ ތަކެތި ކަމުގައެވެ. ހަމައެކަނި ރަސްގެފާނަށް ލިބިގެންނުވާ ބިމަކީ ފާދިރީންގެ ބިންތަކެވެ.

‏27 މިޞްރުގެ ސަރަހައްދެއް ކަމުގައިވާ ޖާސާންގައި ބަނީއިސްރާއީލުގެ މީހުން ދިރިއުޅެމުން ގެންދިޔައެވެ. އަދި ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް އެމީހުންގެ މެދުގައި ތަނަވަސްކަން އިތުރުވެ އަދި އެބައިމީހުންގެ އާބާދީ އިތުރުވަމުން ދިޔައެވެ.

‏28 ޔަޢުޤޫބުގެފާނު މިޞްރަށް ވަޑައިގެންނެވިފަހުން ސަތާރަ އަހަރު ދުނިޔޭގައި ހުންނެވުމަށް ފަހު، އެކަލޭގެފާނު އަވަހާރަވީ އުމުރުފުޅުން 147 އަހަރުގައެވެ. ‏29 އިސްރާއީލުގެފާނަށް، (ޔަޢުޤޫބުގެފާނަށް) އެކަލޭގެފާނު އަވަހާރަވުމާއި ކައިރިވެއްޖެކަން އެނގިވަޑައިގެން އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކަލުން ޔޫސުފުގެފާނު ގެންނަވާ މިފަދައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ”ތިބާ އަހަރެންދެކެ ލޯބިވާނަމަ އަހަރެންގެ ފައިގެ ފަލަމަސްގަނޑުގެ ދަށުގައި އަތް ޖައްސައި އަހަރެން މިޞްރުގައި ވަޅުނުލުމަށް ހުވައި ކުރޭ. ‏30 އަހަރެން ނިޔާވުމުން އަހަރެން މިޞްރުން ބޭރަށް ގެންގޮސް އަހަރެންގެ ކާބަފައިން ފަސްދާނު ލެވިފައިވީ ތަނުގައި އަހަރެން ވަޅުލައިދީ.“

ޔޫސުފުގެފާނު ޖަވާބުގައި މިފަދައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ”ތިޔަ ވިދާޅުވި ފަދައިން އަހަރެން އަމަލު ކުރާނަމު.“

‏31 އެއަށް ފަހު ޔަޢުޤޫބުގެފާނު މިފަދައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ”އެފަދައިން ކަންތައް ކުރާނެ ކަމުގައި އަހަރެންގެ ކުރިމަތީގައި ހުވާކުރޭ.“ އެ ހިނދު އެފަދައިން ކަންތައް ކުރައްވާނެ ކަމުގައި ވިދާޅުވެ ޔޫސުފުގެފާނު ހުވާ ކުރެއްވިއެވެ. އަދި އިސްރާއީލުގެފާނު އެކަލޭގެފާނު ހިންގަވަން ގެންގުޅުއްވި އަސާކޮޅުގައި ހިއްޕަވާ ތެދުވެވަޑައިގެން މާތްރަސްކަލާނގެ ކިބަފުޅަށް ކުރުނީސް ކުރައްވައި އަޅުކަންކުރެއްވިއެވެ.